Τα τελευταία χρόνια έχουν κυκλοφορήσει πάρα πολλά βιβλία με τίτλους που εμπεριέχουν βρισιές και έχουν τεράστια απήχηση στην Αμερική. Όπως ήταν αναμενόμενο, αυτά τα βιβλία μεταφράζονται σιγά σιγά στα ελληνικά και γεμίζουν και τα ράφια των δικών μας βιβλιοπωλείων.

Αν πρόκειται για ένα φιλικό προς τα παιδιά blog, σε αυτό το ποστ ίσως μου ξεφύγει κάποια άκομψη έκφραση, αλλά το θέμα το επιβάλλει.

Οι βρισιές αποτελούσαν πάντα ένα μεγάλος μέρος της ζωής μας. Η χρήση χυδαίων και απρεπών λέξεων μπορεί να χρονολογηθεί από την αρχαία Ρώμη αλλά και τη μεσαιωνική εποχή. Όμως, τότε οι περισσότερες λέξεις και κυρίως αυτές που σχετίζονταν με το σώμα δεν θεωρούνταν υβρεολογίες αλλά ένα κοινό χαρακτηριστικό της καθομιλουμένης.

Διαβάζω στο Blinkist ότι όταν μετά την εποχή της βιομηχανοποίησης σε όλο τον δυτικό κόσμο, το να βρίζει κάποιος θεωρήθηκε χυδαίο. Καθώς οι μεσαίες και κατώτερες τάξεις γίνονταν ολοένα και πιο πολιτισμένες, η ιδιωτικότητα δεν ήταν πια πολυτέλεια μόνο των πλουσίων και ως εκ τούτου οι σωματικές λειτουργίες που κάποτε πραγματοποιούνταν σε κοινή θέα, τώρα «εκτελούνταν» μόνο πίσω από κλειστές πόρτες. Ξαφνικά, οι λέξεις «bollocks», «cunt» και «shit» θεωρήθηκαν εντελώς ακατάλληλες.

Από ό,τι φαίνεται η νοοτροπία αυτή αλλάζει.

Στα ράφια των ελληνικών βιβλιοπωλείων θα βρείτε (τα links είναι από το Public): το Η ευγενής τέχνη του να τα γράφεις όλα στα..! του Mark Manson (με τον αγγλικό τίτλο The subtle art of not giving a f*ck), το Είσαι γ*μάτος, είσαι γαμ*τη της Jen Sincero, το Η μαγεία του να μη σου καίγεται καρφί που σου αλλάζει τη ζωή της Sarah Knight, το Κοιμήσου γαμώτο και όνειρα γλυκά! του Adam Mansbach (προσωρινά εξαντλημένο), το ελληνικό Είμαστε γυναίκες, ρε γαμώτο, και μπορούμε καλύτερα! της Βίκυς Τσώκου, το Unfu*ck yourself του John Garry Bishop,

Τα βιβλία αυτά θέλουν να σοκάρουν, γιατί τα απρεπή λόγια δεν είναι συνηθισμένα σε πρωτοσέλιδα, ούτε στις πρώτες ειδήσεις, με εξαίρεση το ολυμπιακό μετάλλιο από την εποχή της Πατουλίδου. Και όσον αφορά τον μαγικό κόσμο των e-shop που τόσο αγαπώ, έρευνες έχουν δείξει ότι αυτά τα βιβλία αγοράζονται περισσότερο διαδικτυακά (από ντροπή;) παρά με φυσική παρουσία στα βιβλιοπωλεία. Ναι, ίσως είναι λίγο δύσκολο να ζητήσεις το Κοιμήσου γαμώτο και όνειρα γλυκά ενώ με ένα κλικ θα έρθει στην πόρτα σου.

Τα βιβλία αυτά, ασχέτως του περιεχομένου τους, θέλουν να είναι αστεία και εύπεπτα αλλά συγχρόνως βαθυστόχαστα, θέλουν τα διαβάσει ο αναγνώστης που έχει βαρεθεί τα ίδια και τα ίδια. Βρίσκονται στις πρώτες θέσεις των bestsellers και «είναι το προϊόν μιας κουλτούρας στην οποία οι παραβατικοί κοινωνικοί κανόνες έχουν γίνει ένας συμφωνημένος κοινωνικός κανόνας» όπως έγραψε ο δοκιμιογράφος Dan Brooks πριν μερικά χρόνια. Στην ίδια λογική, και η adult version του επιτραπέζιου παιχνιδιού Taboo, το Taboo midnight, για ανθρώπους που απολαμβάνουν τα βρώμικα αστεία αλλά δεν θα μπορούσαν να τα ξεστομίσουν αν δεν ήταν τυπωμένα σε μια τράπουλα με γυαλιστερά χαρτιά.

Το να βρίζεις, επιτρέπεται. Και τυπώνεται και σου κλείνει και το μάτι με χιούμορ.

Updated 6/12/2021