(και τα παιδιά σου θα σε ευγνωμονούν που το έκανες)

disclaimer: αν και είμαι αισιόδοξη, δεν είμαι από εκείνους που θα προκαταλάβουν την κατάσταση που ζούμε και θα παρουσιάσουν μόνο τα θετικά, δεν θα έλεγα ποτέ ευχαριστώ στον κορωνοϊό (έχει κάνει ήδη τόσο κακό στην ανθρωπότητα) ακόμη κι αν μου χάρισε περισσότερο χρόνο με τα παιδιά και την οικογένεια και μου ανάγκασε να κάνω μια παύση από την απαιτητική καθημερινότητα. Παρόλαυτα, πιστεύω ότι τα βιβλία που θα διαβάσουμε αυτή την περίοδο της ζωής μας, θα μας μείνουν για πάντα στη μνήμη. Για αυτό και ας φροντίσουμε να είναι τα καλύτερα.

«Το βιβλίο που θα ήθελες να είχαν διαβάσει οι γονείς σου« της ψυχοθεραπεύτριας Philippa Perry κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα, σε μετάφραση της Ιωάννας Παπαγεωργίου. Αν ο περίεργος τίτλος σας ιντριγκάρει (κάτι σαν βιβλιοφιλικό clickbait), το ενδιαφέρον θα σας κινήσει και ο ευφάνταστος υπότιτλος (και τα παιδιά σου θα σε ευγνωμονούν που το έκανες).

Αλλά ήδη και από τις πρώτες σελίδες, η συγγραφέας ξεκαθαρίζει ότι εδώ δεν θα βρούμε οδηγίες χρήσης για την τέλεια ανατροφή, αλλά μια πλήρη εικόνα των στοιχείων που οδηγούν στη βέλτιστη σχέση γονέα και παιδιού. Αυτό το βιβλίο δεν μοιάζει καθόλου με τα άλλα βιβλία γονεϊκότητας. «… είναι για γονείς που δεν αγαπούν απλώς τα παιδιά τους, αλλά θέλουν και να τα συμπαθούν».

Το βιβλίο της Perry, «Το βιβλίο που θα ήθελες να είχαν διαβάσει οι γονείς σου«, στηρίζεται εξ αρχής σε ένα από τα κλασικά δεδομένα του γονικού ρόλου: η συμπεριφορά μας και ειδικά αυτή που έρχεται πιο εύκολα (π.χ. ένας αυταρχικός τόνος ή μια συγκεκριμένη αντίδραση απέναντι στα δάκρυα του παιδιού) είναι η αντανάκλαση της συμπεριφοράς των δικών μας γονιών απέναντί μας. Το ότι έρχεται ενστικτωδώς δεν σημαίνει, φυσικά, ότι είναι απαραίτητα σωστό: μπορεί να δυσκολέψει τη σχέση μας με το παιδί και στη συνέχεια όλες τις μετέπειτα σχέσεις του παιδιού με τον υπόλοιπο κόσμο.

ΤΑ QUOTES ΠΟΥ ΞΕΧΩΡΙΣΑ

Θα ξεχωρίσω κάποια κομμάτια που διάβασα με πολύ ενδιαφέρον στο «Βιβλίο που θα ήθελες να είχαν διαβάσει οι γονείς σου«:

Τα παιδιά δεν είναι προβλήματα που πρέπει να επιδιορθωθούν αλλά τα συναισθήματά τους, όσο ενοχλητικά κι αν είναι, πρέπει να ακουστούν και να επικυρωθούν, δημιουργώντας, έτσι, μια αμοιβαία, σεβαστή σχέση.

# Η σημασία της επικύρωσης των συναισθημάτων ακόμη και στις περιπτώσεις που αυτό που νιώθει το παιδί είναι εντελώς διαφορετικό από αυτό που νιώθουμε εμείς. «Όταν νιώθουμε στενάχωρα, δεν έχουμε απαραίτητα την ανάγκη να λύσουμε κάποιο πρόβλημα. Θέλουμε μόνο να μας νιώσουν, όχι να μας διορθώσουν, να μας φτιάξουν.»

# Χάρηκα πολύ όταν διάβασα ότι η Perry έχει σαφή όρια όσον αφορά την απόσπαση προσοχής. Όταν το παιδί μας λέει κάτι σημαντικό και εμείς δεν μπορούμε να το επεξεργαστούμε και του απαντάμε «α για κοίτα, ένα σκιουράκι», θα το κάναμε άραγε, αυτό, σε έναν ενήλικα; Η χρήση της απόσπασης προσοχής είναι χειραγωγική, προσβάλλει την νοημοσύνη ενός παιδιού και θα το δυσκολέψει στην συγκέντρωση γενικότερα.

# Απορρίπτει, επίσης, εντελώς την εκπαίδευση ύπνου και την καθ’ υπερβολή συνήθεια πολλών γονέων να χρησιμοποιούν οθόνες, παρουσία των παιδιών τους. Η Perry εξηγεί ότι όχι μόνο θα τους στερήσουμε την επαφή αλλά θα δημιουργήσουμε έναν κενό χώρο μέσα τους. Αυτός ο χώρος είναι το γόνιμο έδαφος για να φυτευτούν οι εξαρτήσεις στην ενήλικη ζωή μας, όσο δραματικό κι αν ακούγεται.

# Όταν προσπαθούμε να επιβάλλουμε την γνώμη μας σε κάποιον ή δεν είμαστε 100% ειλικρινείς μαζί τους, το αποτέλεσμα θα είναι πάντα η αντίσταση και η αντίδραση.

# Η Perry δεν ισχυρίζεται ότι έχεις τις σωστές απαντήσεις για όλες τις περιπτώσεις αλλά καθορίζει το πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορούμε να έχουμε υγιείς και ανοιχτές σχέσεις με τα παιδιά μας. Κάποια λάθη στην πορεία είναι, φυσικά, αναπόφευκτα. Μεγάλη σημασία έχει και πως αντιμετωπίζονται τα πράγματα μετά το όποιο γεγονός.

# Ό,τι κι αν λέει το παιδί μας, δεν πρέπει να αντιδράσουμε υπερβολικά. Ούτε να βάλουμε τις φωνές, όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά, ούτε να ουρλιάξουμε από χαρά, όταν το παιδί κάνει κάτι που μας εντυπωσιάζει.

Το βιβλίο δεν διαβάζεται με γρήγορο ρυθμό και αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Δεν διαβάζεται γρήγορα, όχι μόνο επειδή το κείμενο της Perry είναι διανθισμένο με ασκήσεις και αυτοκριτικές (πχ. πώς σκέφτεστε για το μωρό σας ή δέχεστε να σας μιλήσουν;) αλλά και επειδή περιέχει τόσες πολλές πληροφορίες και αντιλήψεις και δίνει όνομα σε συνθήκες και καταστάσεις που ήδη γνωρίζαμε αλλά τώρα συνειδητοποιούμε ακόμη καλύτερα. Συγχρόνως, παρέχει απλά εργαλεία, αν και όχι πάντα εύκολα (κάποια μπορεί να σας ξυπνήσουν άσχημα συναισθήματα ή να σας θυμώσουν αρχικά) που μπορούν να υλοποιηθούν παράλληλα με τη ροή του διαβάσματος.

Ιδανικό βιβλίο για όσους περιμένουν τώρα ένα μωρό ή έχουν ένα νεογέννητο αλλά και για όσους έχουν παιδιά σε μεγαλύτερες ηλικίες. Θεωρώ πως αν το διαβάζω σε ετήσια βάση, κάθε φορά θα κερδίζω και κάτι διαφορετικό.

Θα τολμούσα να πω, όμως, ότι θα μπορούσε να το διαβάσει και κάποιος που δεν έχει παιδιά (και ούτε σκέφτεται να κάνει). Το βιβλίο επικεντρώνεται σε ιστορίες γονιών που ασχολούνται με τα απογοητευμένα παιδιά τους, αλλά στην πραγματικότητα, μεγάλο μέρος του περιεχομένου θα μπορούσε να εφαρμοστεί τέλεια σε συναδελφικές σχέσεις με σκοπό την καλύτερη κατανόηση, ευαισθησία και ενσυναίσθηση για τα κίνητρα και τη συμπεριφορά τους. Θα μας βοηθήσει, επίσης να μην τα παίρνουμε όλα προσωπικά, να παραμένουμε ψύχραιμοι και συγκροτημένοι και, ίσως, να βοηθήσουμε τη ζωή κάποιου άλλου.

Μπορείτε να βρείτε το βιβλίο εδώ

Ευχαριστώ τις εκδόσεις Διόπτρα για την παραχώρηση του βιβλίου.

Οι σύνδεσμοι παραπέμπουν σε e-shop συνεργατών. Αυτό σημαίνει ότι, εάν επιλέξετε να αγοράσετε το προϊόν που συνδέεται εδώ, χωρίς επιπλέον κόστος για εσάς, θα κερδίσω μια μικρή προμήθεια. Σας ευχαριστώ που με υποστηρίζετε με αυτόν τον τρόπο.

Updated post 9/12/21