Μια συναρπαστική έρευνα για το τι σημαίνει να είσαι μητέρα – από τις αρχές του 15ου αιώνα έως σήμερα. Μια ενδιαφέρουσα γραπτή ιστορία γιατί κάτι που είναι πανταχού παρόν και γράφεται τη στιγμή που μιλάμε.

Η Sarah Knott, μια Βρετανίδα ιστορικός που ζει στις ΗΠΑ, στο βιβλίο «Μητέρες, μια αντισυμβατική ιστορία», που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, σε μετάφραση της Στέλλας Κάσδαγλη, έχει συγκεντρώσει μια τεράστια συλλογή μητρικών εμπειριών από ένα ευρύ φάσμα φυλών, σεξουαλικού προσανατολισμού, θρησκείας, τάξης και περιστάσεων. Μητέρα και η ίδια, κάνει προσωπικές εμφανίσεις ανάμεσα στα τεκμήρια μητρότητας τετρακοσίων χρόνων για να μιλήσει για τις δικές της εμπειρίες, την εγκυμοσύνη, την αποβολή, τη γέννηση και τη φροντίδα βρεφών και μικρών παιδιών. Αναμιγνύοντας τις δικές της αναμνήσεις ως μητέρα με τα ιστορικά γεγονότα και τους απολογισμούς άλλων γυναικών, δημιουργεί ένα πολύ ενδιαφέρον φορμάτ, ένα βιβλίο που χρειάζεται τον χρόνο του για να το απολαύσεις και να στοχαστείς για αυτά που διαβάζεις.

Δεν θα κρύψω ότι σε μερικά σημεία δυσκολεύτηκα ιδιαίτερα, στις αναφορές για αποβολές και απώλειες παιδιών, η καρδιά μου σκίρτησε. Συνάντησα τον εαυτό μου και τους φόβους μου για τα δικά μου παιδιά και ένιωσα πιο κοντά στην ευρύτερη γυναικεία εμπειρία. Η μητρότητα είναι, κατά κύριο λόγο, χαρούμενη και θετική αλλά μπορεί, επίσης, να απομονώνει και να πληγώνει. Η συγγραφέας μοίρασε δίκαια στο βιβλίο τόσο τις λαμπερές κορυφές όσο και τα κρυφά, σκοτεινά μονοπάτια.

Μου άρεσε πολύ η προσέγγιση της συγγραφέα για τη λέξη «μητέρα» ως ρήμα

Αν ψάξεις στο αγγλοελληνικό σου λεξικό, θα διαβάσεις ότι η λέξη mother, εκτός από ουσιαστικό είναι και ρήμα. Σημαίνει «περιποιούμαι ως μητέρα» και περικλείει όλους εκείνους τους ανθρώπους που στέκονται ως μητέρα απέναντι σε ένα παιδί: τη μάνα, την «παραμάνα«, τη βρεφονηπιοκόμο, τη δασκάλα, τη μη βιολογική μάνα, τη μητριά.

Το κεντρικό μήνυμα που προκύπτει είναι ότι υπάρχουν τόσοι πολλοί τρόποι να γίνεις μητέρα, όσο υπάρχουν μωρά και μητέρες. Το ίδιο ισχύει και για την ανάγνωση αυτού του βιβλίου. Δεν χρειάζεται να είναι κάποια μητέρα για να εκτιμήσει το περιεχόμενό του. Αρκεί να είναι ένας άνθρωπος που εκτιμά τον ρόλο των μητέρων, τις θυσίες τους και τη δυναμική τους.

Η δομή των «Μητέρων» δεν είναι γραμμική αλλά χωρίζεται σε θεματικές: η εγκυμοσύνη, η αποβολή, ο τοκετός, οι πρώτες ημέρες, ο ύπνος των μωρών ή την έλλειψή τους, η συγκοίμηση, η σίτιση, ο θηλασμός, τα ρούχα και το καλωσόρισμα του δεύτερου παιδιού. Και φυσικά, διάσπαρτες σε όλη την αφήγηση, είναι οι προσωπικές ματιές από το μητρικό ταξίδι της συγγραφέα.

Συνολικά, μια υπέροχη γραπτή ωδή στη μητρότητα. Σίγουρα όχι το πιο εύκολο ανάγνωσμα, σίγουρα όχι ένα βιβλίο του στυλ «τι να περιμένεις όταν είσαι έγκυος». Σίγουρα, όμως, μια διεξοδική περιγραφή ενός από τα πιο υπέροχα ταξίδια της ζωής. Είτε έχεις κάνει αυτό το ταξίδι, μία ή περισσότερες φορές, είτε ταξιδεύεις ακόμη, είτε δεν θα ταξιδέψεις ποτέ, αυτό το βιβλίο έχει κάτι να σε διδάξει για τη δική σου μητέρα και τη μητέρα που κρύβεις μέσα σου.

Μπορείτε να παραγγείλετε το βιβλίο «Μητέρες, μια αντισυμβατική ιστορία» της Sarah Knott, εκδ. Μεταίχμιο, εδώ.